Szczególnego znaczenia (nie tylko dla Fabryki Kultury) nabierał projekt wykorzystania historycznego budynku stacji kolejowej Lubin Górniczy, który w 2005 r. został zamknięty dla osób zewnętrznych. W 2008 r. Tadeusz Stojek rozpoczął starania mające na celu rewitalizację i przeznaczenie tegoż budynku na potrzeby lokalnego środowiska kulturalnego – dysponował opracowanym planem i gotowym projektem adaptacji dworca kolejowego dla potrzeb lokalnego środowiska twórców i organizatorów kultury, w tym siedziby sceny dramatycznej i lalkowej Teatru Świerszcz.

• *Dzisiaj można tylko spekulować co by było, gdyby Tadeusz mógł swoje starania prowadzić dłużej, zanim miasto Lubin przejęło ten budynek… Gdyby wcześniej wspólnie z Tadeuszem chociażby: opozycyjni radni, stowarzyszenie „Nowy Lubin”, TMZL i inni utworzyli jeden skuteczny nurt walki o uratowanie historycznego budynku... Może dzisiaj Lubin miałby i reprezentacyjne centrum przesiadkowe, i jeszcze coś...
• *Można też tylko spekulować co by było, gdyby miasto Lubin nie przejęło tego budynku i pod „kuratelą” PKP doczekał on Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023 – przebudowy i modernizacji prawie 200 dworców kolejowych w Polsce. Większość - ok. 75% - środków przeznaczonych na te inwestycje stanowią fundusze UE z programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, a pozostałe 25%, dostępne ze środków własnych PKP SA przy wykorzystaniu funduszy pochodzących z budżetu państwa. (Tym sposobem zrewitalizowany został m.in. dworzec w Malczycach, a na liście miast z liczbą mieszkańców od 50 do 100 tys., których dworce doczekają się metamorfozy są: Chełm, Nowy Sącz Biegonice, Pruszków, Racibórz, Skarżysko Kamienna, Słupsk, Stalowa Wola Rozwadów, Suwałki, Tczew).

Niestety w 2011 r. miasto Lubin przejmuje budynek dworca, a „zaskoczeni” mieszkańcy rozpoczynają burzliwą dyskusję internetową i walkę o zachowanie dworca, jak było wcześniej [przez władzę – podkr. AO] obiecywane i o jego rewitalizację według zachowanych zdjęć i rycin; na portalach naszlubin.pl i facebook powstaje społeczny komitet obrony dworca przed jego wyburzeniem; do akcji włączają się radni opozycyjni, stowarzyszenie „Nowy Lubin” oraz Towarzystwo Miłośników Ziemi Lubińskiej; odbywa się konferencja prasowa m.in. z udziałem prezesa Towarzystwa Miłośników Ziemi Lubińskiej na której przekazano pomysł, by odnowić ten historyczny budynek i oprócz węzła przesiadkowego, stworzyć muzeum, galerie sztuki lub też inną równie ciekawą formę użyteczności publicznej; ugrupowanie „Nowy Lubin” wystosowują w tym czasie pismo do konserwatora zabytków we Wrocławiu z prośbą o wpisanie budynku dworca na listę zabytków, co pozwoliłoby nie tylko uratować stację, ale i docelowo móc starać się o dofinansowanie ze środków unijnych na remont i zagospodarowanie. W 2012 r. budynek dworca, mimo podjętych działań i protestów mieszkańców, zostaje zrównany z ziemią - zwyciężyła ideologia burzenia… Po prostu „(…) prezydent Lubina nakazał zburzyć historyczny dworzec kolejowy Lubin Górniczy. Jego wizja utworzenia w tym miejscu nowoczesnego centrum przesiadkowego kłóciła się z historycznym budynkiem kolei” – informował portal elubin.pl.

• *Pomysłem ws. budynku dworca kolejowego władza samorządowa - chcąc nie chcąc – zaktywizowała mieszkańców i skłoniła ich do skorzystania z demokracji uczestniczącej, opartej na partycypacji społecznej. Spontaniczne wypowiedzenie się lubinian w sprawie budynku dworca kolejowego i próby jego obrony przed wyburzeniem były niewątpliwie przejawem ich chęci uczestniczenia w tworzeniu demokratycznego ładu lokalnego. Ostatecznie jednak społeczność lokalna przegrała sprawę dworca i musiała się pogodzić z woluntarystyczną decyzją władzy i pokazaniem „gestu Kozakiewicza”.

Od paru więc lat podróżnych i przyjezdnych do Lubina wita wiata przystankowa (zamiast wyimaginowanego centrum przesiadkowego łączącego się z obwodnicą, umożliwiającego szybszy dojazd do wielkiej strefy przemysłowej, z wejściem podziemnym w miejscu, w którym stał budynek dworca)... A mogła zapraszać zrewitalizowana ciekawa historyczna budowla i w niej np. filia miejscowego muzeum historycznego z ekspozycją dotyczącą wybranych aspektów przeszłości miasta, samego dworca czy Defilu, czy siedziba centrum kultury niezależnej - Teatru Świerszcz, Kabaretu Szemranego - czy kawiarnia artystyczna ze sceną muzyczną itp. A patrząc od strony estetycznej można sobie wyobrazić (a nawet zobaczyć na przedwojennych zdjęciach) reprezentacyjną dziś ulicę Lubina (ul. Odrodzenia) klasycznie zwieńczoną nie torami, a perełką architektoniczną w postaci budynku dworca kolejowego...

• *Całe szczęście, że losu budynku dworca kolejowego nie podzieliły Małe Koszary...

Dość szybko zapoczątkowana została nasza współpraca programowa w ramach Lubińskich Prezentacji Artystycznych. Już na LuPie (2 – 18.03.2008 r.) miał miejsce spektakularny powrót Tadeusza Stojka na lubińską scenę artystyczną (w roli opiekuna młodzieży uzdolnionej aktorsko, autora tekstów, aktora i konferansjera). Wystąpili wtedy uczestnicy warsztatów aktorskich MDK - uczniowie szkół średnich przygotowujący się do egzaminów wstępnych na uczelnie artystyczne - Marta Zieńkowska, Anna Karaszewska, Ireneusz Staroń, Magdalena Wysoczańska, Martyna Bieżyńska i Anna Brenkus. W trakcie kolejnych edycji LuPy (3 – 29.04. i 7 – 28.10.), Tadeusz prezentował efekty kolejnych swoich projektów edukacyjno-kulturalnych: Warsztatów Aktorskich MDK, Teatru Nieselekcyjnego oraz Warsztatów Teatralnych Fabryki Kultury C`est la vie (zapoczątkowane występami adeptów sztuki aktorskiej Natalii Wojciechowskiej i Tomasza Wawrzyńskiego).

W listopadzie 2008 roku ukazuje się Kulturka na miedzi - pierwszy i jedyny numer fabrycznego miesięcznika społeczno-kulturalnego pod patronatem Oddziału Dolnośląskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz z patronatem medialnym portalu społecznościowego Nasz Lubin. Redaktor naczelna Kulturki, Marta Konik stwierdza powstanie niezależnej gazetki, która będzie wyczerpująco przedstawiała miejscową działalność kulturalną i zapowiada przybliżanie w niej kreatywnego życia naszego miasta i okolic. W Kulturce - obok kalendarza wydarzeń kulturalnych, założeń gitariadowego programu działania w ramach Fabryki C`est la vie, wywiadu z Joanną Marciniszyn (nauczycielką I LO w Lubinie), bieżącej działalności i najbliższych planów Teatru Świerszcz i Kabaretu Szemranego, relacji z kolejnej 8. edycji LuPy (koncertu inaugurującego Lubińska Scenę Rockową), retrospekcji historycznych nt. początków życia kulturalnego w Lubinie, recenzji filmu „Mroczny Rycerz”, felietonu „Na co do kina?”, rozmowy z Alicją Szymańską aktorką działającą w Fabryce Kultury - można było wyczytać jeszcze coś:

• Felieton odredakcyjny
• W swoim felietonie Marta Konik jako Hrabia vel kucyś, pisze m.in.:”(…) To bardzo smutne szczególnie dla tych, którzy mają w sobie jakąś cząstkę wrażliwości. Należy jednak postawić sobie pytanie ilu z nas posiada jakąkolwiek wrażliwość? Czy my naprawdę nie potrzebujemy kultury? Czy dobrze żyłoby się nam bez muzyki, filmów, teatrów, obrazów, poezji? Ilu z nas wyobraża sobie życie bez tego wszystkiego? Myślę, że niewielu. A przecież aby istnieli artyści, musi istnieć publiczność. Kto lubi grać dla pustej sali, albo śpiewać dla trzech osób? Jestem pewna, że nikt. (…) Nasi lokalni artyści wyjeżdżają do innych miast bo tu nie mają żadnych perspektyw rozwojowych. Niestety jak na razie nie widać szans na zmianę. Potrzeba dużo, naprawdę dużo czasu, aby nasza mentalność poszła w trochę innym kierunku.(…)”.
• Recenzja imprezy zorganizowanej w klubie C`est la vie
• „(…) We wtorek 18.11.2008 r. w C`est la vie odbyła się premiera sztuki „Długa noc” autorstwa Ernesta Dyczka, w której zaprezentował się Ireneusz Staroń. (…) Abstrahując od gry aktorskiej czy realizacji spektaklu, chciałbym napisać o innej sprawie – mianowicie o widowni, a właściwie jej braku. Kiedy zjawiłem się w C`est la vie kilkadziesiąt minut przed pierwszym dzwonkiem pomyślałem” jak organizatorzy zamierzają pomieścić tu te tłumy, które bez wątpienia nie przegapią okazji spotkania się ze sztuką… I to we własnym mieście (na własnym podwórku)”. Zająłem miejsce i czekałem, po kilku minutach przybyły media, później kilka osób prawdopodobnie zagorzałych fanów Teatru Świerszcz. Kiedy zabrzmiał trzeci dzwonek okazało się, że: „to wszystko”. Nikt już nie przyszedł. (…) Wyrażam swoje najszczersze zdumienie, że do mieszkańców Lubina i szeroko rozumianych okolic, nie przemawia taki sposób serwowania sztuki – w miłej barowej atmosferze przy kuflu zimnego piwa, kiedy można czuć się swobodnie i mieć poczucie uczestniczenia w przedstawieniu.

Tadeusz wyciągnął wnioski z przeszłości, z realizacji swojego wcześniejszego projektu (Magic Tad Studio), nie przejmował się krytyką, wypominaniem mu słabości i udowodnił, że nawet w skrajnie trudnych warunkach zewnętrznych - osobliwej dbałości w mieście o lokalność, wybiórczej troski o to, by „ludzie, którzy tutaj żyją i coś robią, mogli zaprezentować swoje osiągnięcia i przebić się gdzieś dalej”, mimo deficytu dobrego klimatu w urzędzie miasta, gdzie nie za często dostrzegano, „iż najważniejsze jest stawianie na lokalną kulturę i na lokalne środowisko artystyczne” - można realizować wielkie projekty, porywać za sobą nie tylko młodzież. Jego projekt społeczno-kulturalny Fabryki Kultury zawierający m.in. koncepcję odrodzenia Teatru Świerszcz, przyczyniał się, do faktycznego budowania kapitału społecznego w Lubinie oraz - jak mało który - stwarzał możliwości realnego integrowania lokalnego środowiska kultury.

cdn.

Andrzej Ossowski

Napisz komentarz!

~Gość

#44063 | 06.01.21 15:08:18

Czy w Lubinie mogło by być podobnie jak w Ścinawie? Gdyby nasze miasto nie przejęło budynku dworca kolejowego, nie wyburzyło go i pod &#8222;kuratelą&#8221; PKP doczekał on Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023 &#8211; przebudowy i modernizacji prawie 200 dworców kolejowych w Polsce.<br /> https://miedziowe.pl/content/view/99161/78/