Co jakiś czas w Lubinie powraca temat funkcjonowania i „restrukturyzacji” Młodzieżowego Domu Kultury - w imię poszukiwania oszczędności z jednoczesnym zamiarem usprawnienia jego działalności.

Jak dobrze pamiętam, temat ten był brany na tapet w 2004 r. - wtedy skutkowało to przeniesieniem placówki do nowej siedziby, znaczącym poszerzeniem jej bazy lokalowej i rozbudowywaniem bazy sprzętowej. Z kolei w 2011 roku na jednym z lokalnych portali pojawiła się informacja, że Młodzieżowy Dom Kultury w Lubinie będzie następną placówką w powiecie, likwidowaną w ramach szerszej akcji oszczędnościowej. Jednak władze powiatu szybko zaprzeczyły i sprawa rozeszła się po kościach. W 2020 r. do pracowników MDK-u i społeczności lokalnej dotarła wiadomość o dokonaniu w urzędzie kolejnej oceny* przede wszystkim ponoszonych kosztów przez organ prowadzący placówkę i przystąpieniu do oszczędnościowo-restrukturyzacyjnych działań naprawczych.

*W warstwie werbalnej ocena wydawała się  być pozytywna i dająca jakieś nadzieje, bo władza generalnie „(…) docenia sukcesy samorządowej placówki oświatowej w wielu dziedzinach, stara się wspierać jej dyrektora i jest bardzo zainteresowana dalszą działalnością placówki. Zastanawia się jedynie nad tym, jak usprawnić działanie placówki i sprawić, by w pewnym sensie sama się finansowała.” W warstwie realnych działań samorządowcy jednak poszukując oszczędności, dodatkowo wymuszonych stratami spowodowanymi epidemią Covid-19 - w pierwszym kroku - z planów na rok szkolny 2020/2021 „wycięli” wszystkie zajęcia, sportowe, językowe oraz znaczną część artystycznych, które od lat cieszyły się niesłabnącym powodzeniem. W ten sposób pozbyli się z placówki ok. 600 dzieci młodzieży (uczestniczących w ww. zajęciach), a także części ich rodziców, opiekunów, oraz siedmioro nauczycieli – fachowców z długoletnim stażem pracy i wieloma osiągnięciami dydaktycznymi – i kilku pracowników obsługi. W uzasadnieniu swojej decyzji jeden z urzędników stwierdził, że „władza samorządowa chce usprawnić działanie placówki, [która nota bene świetnie działała - AO], poprzez jej (sic!) komercjalizację – na razie tylko częściową”. Od innego wysokiego urzędnika usłyszeliśmy, że dokonane właśnie cięcia miały służyć - jak się zgrabnie i kompetentnie wyraził - „(…) żeby nie likwidować, znaczy może nie tyle likwidować, żeby nie zmniejszać ilości godzin zajęć innych zajęć, typowo takich kulturalnych, czyli czy teatr, czy, czy, ceramika, czy rzeźba, czy malarstwo, czy plastyczne zajęcia (...)”. Szkoda tylko, że ów urzędnik nie zauważył, iż znaczna część cięć etatowych dotyczyła właśnie zajęć typowo kulturalnych, w tym teatralnych...

Działania te, budzące wątpliwości i kontrowersje nie przeszły beż echa na forum społeczności lokalnej. Grupy dzieci, młodzieży i osób starszych nie pozostały bierne - domagały się wpływu na życie lokalne, chciały się poczuć podmiotem społecznej demokracji uczestniczącej, opartej na partycypacji mieszkańców.

1.Uczestnicy zajęć prowadzonych w MDK i sympatycy placówki założyli na facebooku grupę Murem za MDKiem, do której przyłączyli się byli uczestnicy tych zajęć, rodzice, opiekunowie, nauczyciele, przedstawiciele mediów. Młodzież opracowała petycję skierowaną do Starosty i Prezydenta Lubina w obronie MDK, pod którą zbierała podpisy. Młodsi i starsi dzielili się pomysłami, jak nie „wylać dziecka z kąpielą” – ocalić placówkę a zarazem usprawnić jej działanie i sprawić, by w pewnym sensie sama się finansowała - by nie zaszkodzić sprawie, którą akurat próbuje się rozwiązać, naprawić. Bo nawet dzidzi to widzi, że warto oszczędzać tam, gdzie te oszczędności rzeczywiście można uzyskać i nie zaciskać pasa tam, gdzie to zaciskanie przyniesie więcej szkody niż pożytku.

2.„Rada rodziców MDK oraz osoby zaangażowane w życie ośrodka apelowali do Starostwa Powiatowego o cofnięcie decyzji, a prezydenta Raczyńskiego o przejęcie części obowiązków. Jaką odpowiedź uzyskali? Oczywiście odpowiedzi nie było żadnej. Z nami mieszkańcami prezydent Raczyński kompletnie się nie liczy.”  

3. Niektórzy rodzice indywidualnie prowadzili działania korespondencyjne wysyłając w tej sprawie pisma m.in. do Dolnośląskiego Kuratora Oświaty, Radnych Powiatu Lubińskiego, Posłów na Sejm, Ministerstwa Kultury, Prezydenta RP.

4.Grupa negocjatorów społecznych doprowadziła do spotkania w Starostwie, w czasie którego zamiast negocjowania, została poinformowana o tym co nastąpi tzn., że „(…) Pieniędzy nie ma i nie będzie, zajęcia które są wycięte nie wrócą, a w przyszłości planuje się przekształcenie MDK w instytucję kultury - czyli zamknięcie MDK i otworzenie czegoś innego, bo jak wiadomo nazwę Młodzieżowy Dom Kultury może mieć jedynie placówka oświatowa.”

5.Sympatycy placówki zorganizowali w dniu 28.08.2020 r. protest na Rynku miasta, w którym razem z podopiecznymi i wychowankami Młodzieżowego Domu Kultury w Lubinie, razem z ich rodzicami i dziadkami manifestowali swój sprzeciw wobec komercjalizacji MDK. Inni przedstawiciele młodych mieszkańców miasta powołali Akcję Reset, by zamanifestować sprzeciw wobec braku dialogu z mieszkańcami, spychania obywateli na drugi plan i braku liczenia się z ich głosem. Zapowiedzieli też, że nie pozostaną bezczynni - będą patrzeć samorządowcom na ręce i interweniować tam, gdzie trzeba.

W odczuciach mieszkańców naszej „małej ojczyzny” nie od dziś dominuje przekonanie, że Młodzieżowy Dom Kultury solidnie zapracował sobie na odgrywanie roli jednej z wizytówek Lubina, jednego z najważniejszych miejsc kulturowo-edukacyjnych w naszym mieście, a także na miano inkubatora lubińskiej kultury, jedynego ośrodka kulturotwórczego w mieście czy bastionu lubińskiej kultury. Nie brak jest również opinii, że MDK bywał centrum i zagłębiem muzycznym Lubina, dla wielu młodych ludzi drugim domem, miejscem z duszą, wyjątkowym miejscem, magicznym miejscem, w którym tak profesjonalnie szlifuje się wiele diamentów, które powinno się wesprzeć finansowo, żeby rozwijać ofertę dostępnych zajęć, a nie ograniczać działalność czy wręcz zamykać itp.

Na nic jednak zdały się te wszystkie prośby, apele i inne działania wynikające z woli mieszkańców, by władza uszanowała efekty pracy najlepszej w mieście i w okolicy placówki kulturalno-oświatowej z niesamowicie cudowną Kadrą nauczycielską od wielu, wielu lat…

Zanosi się więc na to, że za trzecim razem (zgodnie z popularnym powiedzeniem „do trzech razy sztuka”) obecna ekipa samorządowców (wybrańców społeczności lokalnej) znalazła wreszcie mniej czy bardziej przekonujący sposób, by ostatecznie zamknąć ten temat. Podjęcie uchwały ws. stworzenia Centrum Działań Twórczych wydaje się więc być przysłowiowym „gwoździem do trumny” dla istnienia MDK.

W obecnym stanie prawnym - gdy MDK jest placówka oświatową - samorząd, za zgodą kuratora oświaty, może podjąć decyzję o ograniczeniu jej działalności, jej przekształceniu lub nawet likwidacji. Usprawnianie jej działania [czytaj: obniżenie kosztów działania – AO] w kierunku, by placówka oświatowa* w większym stopniu niż dotychczas sama się finansowała, jest jednak mało realne. Potrzebne jest więc inne rozwiązanie tegoż problemu.

*W MDK jako placówce oświatowej, pracownicy zatrudniani są na podstawie Karty Nauczyciela, co generuje przede wszystkim tzw. osobowe koszty pracy wyższe niż, gdyby pracowali na podstawie kodeksu pracy. Stąd te poszukiwania nowych rozwiązań, niby poprawiających sprawność i atrakcyjność tego typu placówek, a tak naprawdę cały czas głównie chodzi jednak o poszukiwanie trwałych oszczędności w bezpośrednich, comiesięcznych wydatkach, które ponosi pracodawca w związku z zatrudnieniem pracownika – wynagrodzeniach oraz świadczeniach społecznych.

W kolejnym kroku, na sesji powiatu lubińskiego w dniu 03.03.2021 r., Radni podjęli uchwałę o utworzeniu nowej powiatowej jednostki kultury pn. Centrum Działań Twórczych i przesunęli na jej rzecz 300 tys złotych, pierwotnie przewidzianych na finansowanie działalności MDK-u. Nazwa nowej powiatowej instytucji kultury (Centrum Działań Twórczych) wskazuje główny kierunek jej przyszłej działalności i tworzenia oferty kulturalnej. Wzorem może tu być np. wrocławskie Centrum Działań Twórczych „Kuźnia” - szkoła i produkcja sztuk widowiskowych w największej sali tanecznej we Wrocławiu i okolicach, działająca w Bielanach Wrocławskich od 2007 roku jako prywatne centrum kultury rozwijające sceniczną twórczość artystyczną wśród dzieci, młodzieży i dorosłych.

Wprowadzenie CDT do siedziby placówki oświatowej ma posłużyć - w mojej ocenie – stopniowemu przejmowaniu przez CDT emdekowskich pomieszczeń, wyposażenia, sprzętu przydatnego do realizacji swoich potrzeb, a może i niektórych pracowników. Przypuszczalnie w CDT zatrudnieni zostaną na umowy śmieciowe (umowy zlecenia, umowy o dzieło) instruktorzy wszelakich specjalności, którzy będą prowadzić inne niż w MDK zajęcia skierowane do klientów nie tylko w wieku starszym. Będą pracować na stawkach godzinowych tak skalkulowanych, żeby im się jakoś opłacało i jeszcze coś zostało dla firmy...

Cdn.

Andrzej Ossowski

Napisz komentarz!

~Gość

#44093 | 23.03.21 13:36:36

Anna Wiśniewska została dyrektorem nowej powiatowej jednostki kultury – Centrum Działań Twórczych.