Wraz z początkiem wiosny na polach, łąkach, rowach i nieużytkach pojawiają się niszczące płomienie. To znak, że rozpoczął się sezon na wypalanie traw. Proceder ten jest nie tylko niebezpieczny dla ludzi, ale także szkodliwy dla środowiska. Co więcej, wypalanie traw jest w Polsce prawnie zabronione i grozi za nie kara – grzywna, a nawet więzienie.

Wciąż panuje mylne przekonanie, że cykliczne wypalenie traw to najlepszy sposób na pozbycie się zeszłorocznej, wyschniętej roślinności oraz wzbogacenie gleby. Mimo dowodów naukowych, jak błędne jest to myślenie, każdej wiosny możemy się przekonać, że wiele osób nadal stosuje tę niebezpieczną metodę. Posługując się ogniem znacząco ingerujemy w równowagę biologiczną i przyczyniamy do wyniszczenia wielu gatunków roślin i zwierząt. W płomieniach lub na skutek podwyższonej temperatury ginie wiele pożytecznych zwierząt kręgowych: płazy (żaby, ropuchy, jaszczurki), ssaki (krety ryjówki, jeże, zające, lisy, borsuki, kuny, nornice, badylarki, ryjówki i inne drobne gryzonie). Przed ogniem nie uciekną bezkręgowce, m.in. dżdżownice (które mają pozytywny wpływ na strukturę gleby i jej właściwości), pająki, wije, owady (drapieżne i pasożytnicze). Ogień niszczy bezpowrotnie siedliska motyli, ptaków, ssaków, gadów, wszystkiego, co żyje w trawie, a czego niekiedy nie widać.

Przy wypalaniu giną mrówki, których jedna kolonia może zniszczyć do 4 milionów szkodliwych owadów rocznie. Podobnymi sprzymierzeńcami w walce ze szkodnikami są biedronki, zjadające mszyce. W płomieniach giną także pszczoły i trzmiele, co powoduje zmniejszenie liczby zapylonych kwiatów, a w konsekwencji obniżenie plonów roślin.

Nieodłącznym towarzyszem ognia jest zawsze dym. Ten, który pochodzi z wypalania, potrafi być bardzo trujący. Przede wszystkim znajdują się w nim rakotwórcze węglowodory, dwutlenek węgla oraz dwutlenek siarki. Taka mieszanka może spowodować zatrucia, a w konsekwencji – choroby (alergie, nowotwory).

Co najważniejsze, w wyniku wypalania trawy ziemia się wyjaławia – zostaje zahamowany naturalny rozkład resztek roślinnych oraz asymilacja azotu z powietrza. Od palącego się poszycia gleby, zapaleniu ulega podziemna warstwa torfu, który może zalegać nawet do kilkunastu metrów w głąb. W przypadku, gdy zwykła łąka po pożarze regeneruje się przez kilka lat, to pokłady torfu potrzebują na to kilku tysięcy lat.

Z wypalaniem traw wiąże się wysokie zagrożenie pożarowe. Za ponad 94 proc. przyczyn powstania pożarów traw odpowiedzialny jest człowiek. Wypalającym trawy wydaje się, że kontrolują sytuację. Wystarczy jednak, że wiatr zmieni kierunek lub siłę i nad ogniem nie można zapanować, a w przypadku wysokich traw ogień może rozprzestrzeniać się z prędkością nawet 60 km/h. Przy gwałtownej zmiany jego kierunku, pożary bardzo często wymykają się spod kontroli i przenoszą na pobliskie lasy i zabudowania. Niejednokrotnie w takich pożarach ludzie tracą dobytek całego życia. Występuje również bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi, gdyż na suchym podłożu płomienie rozprzestrzeniają się w mgnieniu oka i czasem mogą odciąć drogę ucieczki.

Wypalanie traw jest nie dość, że środowiskowo i społecznie szkodliwe, to także surowo zabronione. Zgodnie z art. 124 ustawy o ochronie przyrody, zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów. Natomiast art. 131 ust. 1 pkt. 12 w/w ustawy głosi, że kto wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary – podlega karze aresztu albo grzywny.

Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje: zgodnie z art. 82 Kodeksu wykroczeń – kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość zgodnie z art. 24 § 1 w/w kodeksu może wynosić od 20 do 5000 zł.

Z kolei art. 163. § 1 ust 1 Kodeksu karnego stanowi, że kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

W walkę z procederem wiosennego wypalania traw włączyła się także Unia Europejska, której przepisy regulują między innymi zagadnienia ochrony środowiska w rolnictwie. Jednym z narzędzi umożliwiających dokonywanie pozytywnych przemian w tym sektorze jest system dopłat bezpośrednich. Ta forma wsparcia unijnego, zobowiązuje użytkownika gruntów do ich utrzymania zgodnie z normami tzn. w dobrej kulturze rolnej.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ostrzega, że rolnik, który łamie prawo, może otrzymać unijne dopłaty pomniejszone nawet o 20 procent. Dotyczy to nie tylko rolników korzystający z dopłat bezpośrednich ale także tych, którzy dostają wsparcie przy zalesianiu gruntów rolnych i dopłaty rolno-środowiskowe. Jeśli pracownicy ARiMR dojdą do wniosku, że to nie pierwsze przewinienie konkretnego rolnika może zdecydować o całkowitym cofnięciu pomocy.

fot. facebook /OSP Rudna/ 4.03.2017 pożar nieużytków rolnych w Starej Rudnej

źródło : Gmina Rudna

Napisz komentarz!